Febuwari karoo la
luntang buuñaaringo
Luntang buuñaaringolu ka bo kari saba tambilaa, ì fele:

Ka doolu karang, taa leera foloo to.

EbrimaCeesayUSA.jpgIburayima Siisee

N`na ñing luntang buuñaaringo, ate mu katalaa baa le ti, meng ye a la dookuu ning karango muta kuuke. N`na mandinka.org kibaaribundaa dookuulaalu ye a la katoo koroosi waatoo meng na, a be Kambiya jang sanji naani koomantoo. Saaying n`naata a kumandi ka a ñininkaa, a be ñaadii le Amerika bankoo kang, a be karango la aning dookuwo la daameng.


Iburayima, ì la kuwolu fo karannaalu ye, ko meng i bodulaa.

- M bota Faarafenni, bari n wuluuta 1975 sango le la saateendingo doo to, ì ka fo daameng Maadina. N dindingyaawaatoo la, n na alifaalu sawunta Faarafenni, m faamaa be radiyolu dadaa kang daameng. A ñanta ning meecoo karang, kaatu a singo lanjuuruta, a mang senedookuwo ke noo.

- Ka bo Faarafenni n taata karango la Jamjambure karambungo doo to, ì ka fo meng ye Armitage. Wo waatoo la ì ye karammoolu soto ka bo banku jamaa, adung karango diyaata n ye baake le.


Ngà kalamuta ko, saaying i ka nooseeyaa kuwolu karang Amerika bankoo kang jee, bari ì ye wo dookuu siifaa kumaasi Kambiya jang. A keta ñaadii le?

- Tooñaa le mu. Kabiring ngà seyita Faarafenni, nga dookuwo muta maakoyiribundaa doo to, ì ka fo meng ye Baptist Mission. Ñing Amerikankoolu ka moolu maakoyi kuu jamaa le la nung, adung ì ka kawandoo ke fanaa. Ì la ñing jaararilaa doo ye dookuwo dii n na ka n ke a la maakoyirilaa ti. Ñing dookuwo diyaata n ye, bari a naata bang waatoo meng na, Faarafenni la lopitaani kutoo naata paree, adung Amerikan dokitaroolu ye ñing saatewo bula.

- Wo to le n sawunta Seerekundaa, adung nga dookuwo jamaa le ke jee. Nga ñing jaararilaalu maakoyi, adung nga moolu kalamutandi ñing topatooroo la kummaayaa la. N taata karambung jamaa to, saatee jamaa adung hani bunjawoolu. Nte ning WEC Mandinka Keebaa Karang Bundaa ye yaamaroolu safee, moolu si ì ñingolu topatoo ñaameng. Nga ning dookuwo ke hani waatoo meng na, moo mang n joo feng na, kaatung n lafita n na bankudingolu maakoyi la londoo la, nga meng soto fokabang, adung n lafita ka n na londoo lafaa waati-wo-waati.


Saaying i be Amerika bankoo kang jee. Ñing sawungo keta ñaadii le?

- Ka m bankudingolu maakoyi n na londoo la, a keta n hamekuwo le ti ñaa-wo-ñaa, bari dookuwo sotoo mang sooneeyaa. Wo kamma la nga feeroo siti, ka taa karango la banku doo to, karambung betoolu be daameng, adung n si dookuu soto noo fanaa daameng ka n na karambungo joo. Nga kisikisiroo ke ñing kuwolu to, adung kabiring siloo yeleta, n naata sawung Amerika bankoo kang nang, 2003 sango le kono.

- Foloo to nga ñing nooseeyaa kuwolu karang saatee doo to, ì ka fo meng ye Salt Lake City (Utah), wo koolaa m be karango la North Caroline tundoo la. Serung n sawunta Iowa nang, adung jaari m be n na karango bang na ka ke noosoo ti, meng si nooseeyaa ke noo lopitaani-wo-lopitaani kono, a mang ke ñing jaaraloo dammaa.


I ye i la karambungo joo ñaadii le?

- N ka dookuwo ke bitiki baa to, i ka fo meng ye Wall Mart. Ñing kompañiyoo mang ñong soto duniyaa kono, ì la bitikoolu warata wo ñaama adung ì be sotoring daa-wo-daa Amerika jang, adung saaying ì be sotoring hani Jaamani bankoo kang aning Arabuduu banku doolu kang. N kontaanita baake ñing kompañiyoo la kuwo to, kaatu ning nga n na dookuwo ke kuuke dulaa kiling to, m be dookuwo soto la ì la bitikoolu kono daa-wo-daa, n sawunta daameng. N na dookuwo mu ka waafirifengolu ke alimooroolu kono. N ka wo ke suutoo le la, kaatung tiloo kono m be karango la. Ning n na karango koleyaata waatoo meng na, n ka n na dookuwo talaa le, adung n na ñaatonkoolu sooneeyaata le.


Mung ne mu i la kontondiroo ti n`na mandinka.org kibaari bundaa ye?

- M be ali tentu la, m be ali jayi la, kaatu ali la web-sayitoo ye nafaa baa le soto, sako moolu ye, mennu be manee.  Nte fango ye dookuu fulanjango fanaa le soto ali la sayitoo kamma la, kaatu alitolu keta teemankoo le ti dookuubundaa ye, meng be Mandinka kannasoorilaa ñini kang nung. N keta wo kannasoorilaa le ti, ka n`na moolu maakoyi, mennu bota Moofindulaa ka naa Amerika nang, bari ì la Ankalee kango mang sooneeyaa. Ning wolu be saasaaring, warang asidango keta, adung ì be lopitaanoo to, dokitaroolu ka n kumandi fo ì si dankeneyaa ko, moo-wo-moo ye kalamuta ko, mung ne mu kuurantoolu la bataa kuwo ti, aning jaaraloo be ke la ñaameng. N ka kannasooroo le ke Mandinka kango to, Suruwaa kango aning Aku. Ñing kuurantoolu, ì bota Moofing banku jamaa to, mennu be ko meng Kambiya, Senekaali, Jinee, Mali aning Sierra Leon. Ning dookuwo mu taamanseeri betoo le ti, ka a yitandi ko, jaaralibundaalu, karambundaalu, ali la kibaaribundaalu aning maakoyiribundaa doolu, ì bee be kafuñoolu le ti.


Kari tambilaa kibaaroo futata m`ma ko, i futuuta le. Ning i la karango banta, fo i ning i la musoo be naa sabati la Kambiya le bang?

- N na musoo, Amanda, a nene mang taa Moofinduu, bari a hameta ka Kambiya la kuwolu long baake. Waati-wo-waati a ka m fansung bankoo la kuwolu ñininkaa, adung n`ka kacaa, n`si Kambiankoolu maakoyi ñaadii le, sako jaatikendeyaa la kuwolu la.

- M`mang feeri doolu siti foloo, kaatu foloo-foloo n`ñanta naa la Kambiya kumpabooroo le la. N na musoo si a jee, Tubaabu aadoolu ning Moofing aadolu ka fata ñaadii le. Moofinduu jee, moolu ka waatoo taa ka kacaa ke baake, dimbaayaa ning kaabiiloo la kuwo kummaayaata le, adung moolu ka ì fangolu ke diinatiyolu i siiñoolu la kuwo kamma.

Tubaabuduu jang, moolu buloolu be mutaring waati-wo-waati, ì mang waatoo soto baake ka kacaa. Moolu la diinakuwolu mu ì la fansung haajoo le ti, doolu buka ì daa bula moolu la haajoo to. Moo meng ye a la dookuwo ke kuuke, adung meng mu katalaa baa le ti, ì ye wo ke ì la horomamoo le ti.

- N na musoo aning a kotoomaa ye bisineesoo soto Amerika jang, ì ka a fo meng ye tanning saloon. Tubaabu musu doolu ka naa jee ì fango ñiinandi masingolu la, mennu la lampoolu ka kulooroo lafaa i balafaatoo bala. I si a jee, tilimaloo mang siyaa jang, adung moo jamaa mang waatoo soto ka taa toriisiyaa la, tilimaloo be daameng. M mang a long foloo, n na musoo si mung ne ke Kambiya jee, kaatung ñing bisineesi siifaa mang nafaa soto jee.


Ibrayima, i nimbaara. A baraka baake.

- A baraka.