N na miiroo Kewo doo fele hakili betoo ñini kang Ñing kewo ko, a wuluulaalu le ye futuwo siti aning musoo doo teema, a nene mang meng je a ñaa la. Musoo ñing nene mang ate fanaa je a ñaa la. Musoo ñing be sabatiring Basee saatewo le to, ate kewo be sabatiring Kombo. Bitung ate naata wuli lungo meng na, ka taa musoo ñing yaa Basee, musoo fanaa wulita nang wo lung kilingo le la, ka naa ate yaa Kombo. Ì fuloo naata beng Jaara Sooma saatewo to. Ì kacaata, bari hani wo, ì mang ñoo long. Ì be jee, ì naata kafu ka laañooyaa ke, musoo ñing naata konoo soto wo kono. Saaying kewo ko, ate be hakili betoo le ñini kang, fo wo dingo ñing mu haalaa la dingo le ti bang, warang fo jeene dingo le mu? Yaa Demba, Buuñaadu Tembendirilaa la miiroo ñing kuwo to N na miiroo to, a be dending moolu la aadoolu le la, ka ñing ding siifaa kumandi jeene dingo la, baawo a wuluulaalu ye a soto ning laañooyaa tulungo le la. Moo doolu te a kumandi la wo la, kaatu ì wuluulaalu ye futuwo siti ì teema le. Bari wo ñaa-wo-ñaa, meng kummaayaata, Alla te moo halaki la a wuluulaalu la junuboolu la. Bari ñing dingo wuluulaalu la kuwo de, wo mang sooneeyaa hani domanding. Ì ñanta ì la junuboo la jawuyaa kalamuta la le. Nga a miira ko, saaying ñing kewo ye a la musoo daajikoo long ne, adung musoo fanaa ye a keemaa daajikoo long ne ko, ì bee mu tulunnaa le ti. Baawo ì la futuwo kumaasita teng ne, wo to, ning kiling funtita i fuloo kono, fo doo si a batu noo hakili tenkungo kono le bang? Adung a mang ke kuu jawoo ti ì fuloo dorong teema, bari junube kuwo le mu Alla ye. Wo kamma la i ñanta tuubi la le, fo ì si junube yamfoo soto Alla bulu. Wo to le Alla be song na ì la futuwo la, a be ke la ì la maakoyiraa ti, aning a la ñing kumoo si timma ì la futuwo kono:   “Ning i ye julu saba fuwaa ñoo kang,     ì buka tariyaa ka kuntu.”  (Kawandilaa 4:12) Kaliilu Koli (/J.Jaakkola) Kalamutari kuu kummaayaaringolu senelaalu ye 1. Ka fiifengolu sawunding-sawunding Ka fiifengolu sawunding-sawunding kummaayaata baake le, kaatu a be siimang sotoo lafaa la le, aning siimango la beteyaa. A be fiifengolu tanka kuurangolu ma le, a ye bankoo fiifeng balundirang domoroolu yiriwandi, ka montoo sabatindi, aning ka a tinna bankoo kunkango te koora la. 2. Ka fiifeng balundirang domoroolu jooseyi Nte la kalamutaroo to, jambandoolu sotoo koleyaata le. Fiifeng balundirang domoroolu, mennu ka tara ankaree jambandoo kono, siifaa siyaata baake le. Wo daliiloo kamma la, beeyang buwo warang tolindi jambandoo, wo le be beteyaa la baake, ka a ning ankaree jambandoo ke ñoo la bankoo kang. Wo be bankoo keñaa yiriwandi la le, aning a fiifeng balundirang domoroolu. Nte nga fiifeng kesoolu ning ankaree jambandoo hapoo doo fii ñoo la le. N na kalamutaroo to, fiifengolu ka balundirango domoroolu taa dati le, ning ì ye falingo kumaasi dorong. Wo to le bankoo kunkango ka koora ñaameng, aning jiyo la sonsongo ka jii bankoo kono, buka a tinna fiifeng balundirang domoroolu mennu be bankoo kono, ye taa kensenke. 3. Fiifeng kesoo ñanta jamfa la duuma ñaameng bankoo kono Nte nga fiiriñaa sooneeyaaringo le soto ka a long kesoo ñanta jamfa la bankoo kono ñaameng, ning nga kesoo la waroo dango juubee. Ning i be kesoo fii la bankoo kono, a la jamfoo bankoo kono ñanta ke la kesoo la waroo siiñaa fula le ti. 4. Waati jumaa le i be suula la taraakitoo la ka senoo ke a la? Taraakitoo daa jawuyaata le ka a sang, aning ka a topatoo. Senelaa meng na kenoo dooyaata, aning a ka meng soto siimango to ka a waafi a kodoo mang siyaa, wo mang ñang na taraakiti sango miira la fang. Ning senelaa la senoo feeroolu lafaata, a ye a la kunkoolu fanundi, a ye kalamutaroo ke aning dookuu noo, wo to dorong ne a maarii ñanta ka taraakitoo soto. A kummaa-yaata le ka a long ko, ning i ye taraakitoo ke senerango ti, i ka meng bondi a kunna i la senoo kono, a daa ka jawuyaa le. Senelaa ñanta a hakilitu la baake le, ning a be kobiroo ke la ning taraakitoo la, kaatu ning kobiroo jamfata bankoo kono, wo si a tinna noo le bankoo kunkoo ye koora ka taa. Nte la kalamutaroo to, kobiroo la jamfoo bankoo kono ñanta kaañang na sentimeetari seyi ka taa sentimeetari tang ning luulu (8-15 cm) le fee. Babukar Siise, Farafeñe Wakilindiroo maani dookuwo to Sang-wo-sang maanoo meng katita duniyaa bee kono, wo kaañanta tooni miliyong keme wooro le fee. Siimang feng doo kiling dorong ne sotota, meng tambita ñing na, adung wo mu tubaañoo le ti. Ñing maanoo talantewo katita banku saba le kang. Wolu le mu mu China, India aning Indonesia ti. Ñing bankoolu kang, ì moo-wo-moo ka maani kilo tang seyi (80 kg) le domo sanji kilingo kono, meng siyaata Tubaaboolu taa ti siiñaa seyi. Maanoo ka domo bankoolu kang baake le, a ka dookuu daamennu to, a siidulaa luulu (5 %) dorong ne ka waafi wandi bankoolu ma, meng ye a tinna a daa seleta jawuke ñinang sango la. Maanoo meng ka waafi wandi bankoolu kang, a talantewo bee  ka bo banku saba le to. Wolu le  mu Thailand, Vietnam aning USA  ti. Moo miliyong kiling wuli keme wooro (1.600.000) ñong ne be Kambiya jang. Maanoo meng santa ka bo wandi bankoolu to serung sango la, wo mu tooni wuli kononto (90.000 ton) ñong ne ti. Meng dookuuta bankoo kang jang, wo mu tooni wuli tang ning luulu (15.000 ton) ñong ne ti. Moo si a fo noo ko, maanoo meng ka domo bankoo kang jang lookung-wo-lookung kono, tili kiling dorong ne moolu ka ì fansung maanoo domo, tili wooroo bee ì ka maanoo le domo, meng bota wandi bankoolu kang. Wo ye a yitandi le ko, moo-wo-moo suulata maani booti kiling ning too le la, ka bo wandi bankoolu to, sango kono. Kodoo meng bee ka dung maanoo kunna, n`suulata wo le la fengolu to, mennu be ko simentoo, esansoo, mobayiloolu aning joorang koteng jamaa. Ñinnu bee ka sang kodoo le la, meng mang ke dalaasoo ti. Ñinang sango la, maani dookuwo ye ñaatotaa soto ñing bankoo kang ne. Wo sunta kuu saba le la: Foloo mu maanoo daa la seloo le ti, meng naata ke wakilindiri kuwo ti maani dookuu to. Fulanjango keta Alla la neema jiyo le ti, ñinang sango la. A ñongo faamata baake le. Adung sabanjango mu bankoo la ñaatonkoo Peresidang Yaayaa Jamme le ti. A ye bankoo moolu wakilindi senoo la, a fango mu misaali betoo ti meng ye. Ñing yiriwaa mu kuwo le ti, meng mang ñang dandulaa soto la. Moo-wo-moo si a fango ñininkaa ko, “N si ñing dookuwo yiriwandi noo ñaadii le?” Doolu ye siloo soto ka taa faroo to, doolu si moolu maakoyi sila doo la. Kuu kummaa doo mu moolu kalamutandoo le ti, dookuuñaa betoo to, adung n`na kibaari bundaa fanaa lafita ka wo le ke. Labango la, ali ngà duwaa n`na bankoo ning a la moolu ye, sako n`na ñaatonkoo. Alla la kiilaa Pawulu ye ñing ne safee a la leetaroo kono, a ye meng kii a la maakoyirilaa Timotewo ye nung ko (1 Timotewo 2:1-6): ”Foloo-foloo, nga yaamaroo ke wakiloo la ka daaniroo ning duwaa ke, ka duwaa moolu ye, aning ka tenturoo ke moolu bee ye, sako mansoolu ning kantiyolu, fo n`si baluu noo kayiroo ning tenkungo kono, n`ning horomoo, Alla la siloo la. Wo le beteyaata, adung kuu le mu, Alla sonta meng na, n`na kiisandirilaa,  ate meng hameta ko, moolu bee ye kiisoo soto, aning ì ye londi koyoo soto tooñaa to. Kaatu Alla kiling ne sotota, adung kanjurilaa kiling ne sotota Alla ning hadamadingolu teema. Wo mu Yeesu Kiristu le ti, hadama-dingo meng ye a fango dii kumakaarango ti moolu bee ye.           Kaliilu Koli warang Jouni Jaakkola ye ñing safee Ñinang samaa Samaajiyo mu Alla la neema baa le ti, hadamadingolu ning daafeng kotengolu ye. Samaa meng busata ñinang, wo keta Alla tentu baa le ti, kaatu Kambiya kono jang, ñinang samaa ñongo sotoo faamata le. Kambiya jang, moo jamaa le ye samaa dookuu, kaatu maanoo daa ka sele le waati-wo-waati. Wo kamma la doobaalu mang feng soto fo ka samaa doo dorong. Bari hani n`na sene bundaa ye ñing fo le ko, ñinang senoo meng keta, a siyaata le, adung ì ye a jiki ko, siimang jamaa le be kana la. Samaa doo mu kañee baa le ti, aning fanang, i maarii ka barakoo soto a to le. M`baadingolu, ali ngà wakiloo taa, n`ka samaa doo ning a waatoo siita. Wo to, ali ngà a kata, ngà dookuwo ke ning a waatoo siita. I si a je, nafaa meng be a kono, n`si a soto. M be Mansoo daani la, meng mu Alla ti, fo a si samaanaalaalu bee diyandi n`ye bankoo kang jang, aning banku toomaalu bee. Ali a baraka baake. Laamin  Boyi  Sambu ka bo Kitii saatewo to Dookuwo la kummaayaa ”Waati-wo-waati m`maakoyi ye bungo meng loo, m mang a ñaa soto le ka a teyi.” Bii jamaanoo koleyaa be dulaa bee le to, moo si a fo, a ye duniyaa bee le beng. Baluwo la daa koleyaa fanang ye duniyaa bee le beng. Kambiya jang, baluwo meng be ko maanoo, a daa ka tu selering waati-wo-waati. Bii tiloo, a daa be temboo meng to, moo jamaa korita a sango la le. Tooñaa be daameng, ntolu le ye bataa laa m`fangolu kang, kaatu moolu ye i bang ka i wura ka dookuwo ke. Sanji dantang koomanto, n`na bankoo ñaatonka kendoo ka tu a fo la le, ”Ali nga murung senoo la!” Moolu mang song, bari bii a ye meng bee fo koomanto, nga a je kenebaa le to. Saaying moolu ye a long ne ko, alifaa kumoo ka suwo kuu le, bari a buka i laa manee. Saaying maanoo ka bo bankoolu mennu to, wolu ye i bang maanoo waafoo la banta le. Wo le ye koleyaa ning bataa warandi bankoo kang. N`na Kambiya moolu mang konkoo long, sako baluu daa kolengo. N`na foloo to, alifaalu ka ì fang balundi ì tara koyoo le la. Kambiya la senebankoolu be beteyaaring ne hani bii, ì be kending, adung maanoo si sene noo daa-wo-daa, a ye ñiiñaa. Kuma la sutiyaa kamma la, moolu ñanta ì daajikoo faling na le, ngà n`ñaa tiling senoo la. N`si karango fanaa muta, kaatu londoo fanaa kummaayaata baake le. Nte, Mayi Saañang, nga karango nafaa je le, kaatu bii, n ka kuu jamaa ke noo, m mang maakoyiri ñining.      Mayi Saañang, ka bo Saañang saatewo to M`baading karannaalu! Ali ngà mansaaloo karang jang, meng bota Linjiiloo kono. Ñing mansaaloo mu Yeesu Alimasiihu la kumoolu le ti, a ye mennu fo ka moolu bee kalamutandi Alla la kanoo la. Wo kamma la ñing ”Dinkee filiringo la mansaaloo” ye a faamaa la kanoo la kuwo le yitandi. Moolu si soobeeyaa ì la diinoolu kono ñaa-wo-ñaa, bari moo meng mang song ka i fammajii ko ñing dinkee filiringo, Alla la kanoo te nafaa soto la wo maarii ye ko Alla lafita a la ñaameng. Dinkee keebaa meng kiiliyaata ñing mansaaloo kono, ate la kuwo be wo yitandi la koyirinke ali la le. Ali ngà ñing kumoo muta m`bulu fuloo la. Alla lafita yamfa la ntolu ye le, kaatu Yeesu faata n`na junuboolu kamma le fokabang. Wo le ye a tinna ate ning ntolu mennu laata, m`be badaa-badaa baluwo soto la Alla fee Arijana kono. Moo meng ye ñing dankeneyaa soto a sondomoo kono, wo maarii te sila la Alla la kotenke, bari a be ke la Alla ñaasilannaa tooñaa le ti ka bo ning kanu tooñaa la. Allamaa, Alla ye a la neemoo ning hiinoo dii ali la, ning ali be ñing mansaaloo karang kang. Ali a baraka.                   Fadil Siise & Kaliilu Koli -------------- Luka 15:11-32 Dinkee filiringo la mansaaloo Yeesu ko, "Kewo doo le ye dinkee fula soto. Dindimmaa ko a faamaa ye ko, 'M faamaa, n na keetaafengo dii n na, meng mu n niyo ti.' Bitung a faamaa ye a la naafuloo talaa ì teema. "Tili dantang koolaa, dindimmaa ye a la keetaafengo bee kafu ñoo ma. A taamata ka taa banku jamfaringo doo to. Jee le to a ye a la sotofengo bee kasaara ka bo ning bumbaayoo la. Kabiring a ye kodoo bee kasaara, konko baa naata boyi wo bankoo kang. Bitung a naata bula fentangyaa kono. Wo kamma la a taata a fang kafu bankuding kiling ma jee, meng ye a kii kunkoo to seewukantoo la. A hameta ka a konoo fandi seewoolu la domoroo la, bari moo mang a dii a la. Kabiring a ye i miira a kekuwo la, a ko, 'M faamaa ye dookuulaa jamaa le soto, adung ì bee ka domoroo ke le fo too ka tu, bari nte fele, m be faa la konkoo la jang. M be wuli la le, nga taa m faamaa yaa. M be a fo la a ye le ko, 'M faamaa, nga junube kuwo le ke Arijana aning ite la. Nte mang jari kotenke ka kumandi i dinkewo la, bari i si m muta ko i la dookuulaa.' ' "Bitung a wulita, a taata a faamaa kang. Biring a be naa kang, a be jamfaring, a faamaa ye a hayinang dorong, a ye a suutee. A balafaata a ye. A borita, a ye a sisifaa a la, a ye a sumbu. A dinkewo ko a ye ko, 'M faamaa, nga junube kuwo le ke Arijana aning ite la. Nte mang jari kotenke ka kumandi i dinkewo la.' Bari a faamaa ko a la dookuulaalu ye le ko, 'Ali tariyaa, ali ye dondika ñiimaa dung a la. Ali si konnaa fanaa dung a bulukondingo to. Ali ye samatoolu fanaa dung a singolu to. Ali si ninsiring batundoo samba nang, ali ye a faa. Ali ngà domoroo ke, ngà seewoo, kaatu n na ñing dinkewo faata le nung, bari a baluuta le kotenke. A filita le nung, bari a jeta le.' Bitung ì ye domoroo dati seewoo kono. "Wo waatoo la, a dinkee keebaa be nung kunkoo le to. Kabiring a be seyi kang nang, a sutiyaata bungo la, a naata kumafengolu ning dongo moyi. Bitung a ye dookuulaa kiling kumandi, a ye a ñininkaa, meng be kering. Dookuulaa ko a ye ko, 'I doomaa le naata, i faamaa ye ninsiring batundoo le faa a ye, kaatu a seyita nang jaatakendeyaa le kono.' Bitung dinkee keebaa kamfaata, adung a balanta ka dung suwo kono. "Wo to le a faamaa funtita nang, a ye a daani, fo a si dung konoto. Bitung a ye a faamaa jaabi ko, 'A fele, nte tuta dookuwo la i ye ñing sanji jamaa. N nene mang sawung i la yaamaroo la, bari i nene mang hani baaringo fango le dii n na, fo nte ning n teeroolu si seewoo soto. Bari kabiring i ñing dinkewo naata, meng ning cakoolu ye i la naafuloo kasaara, i ye ninsiring batundoo faa a ye!' Bitung a faamaa ko a ye ko, 'N dingo, ite ning nte be ñoo kang ne waatoo bee la. N na fengolu bee mu ite le fanaa taa ti. A beteyaata le, ngà seewoo ning kontaanoo soto ñoo fee, kaatu i ñing doomaa faata le nung, bari saaying, a baluuta le kotenke. A filita le nung, bari a jeta le.' "              Heesali maa M baading Moofing musoolu, Alla ye ali so kuloori betoo le la, kulooroo meng seneyaata, a ñiiñaata, adung a bambanta. Wo to kuwo meng be Alla la sooroo tiñaa la, m mang ñang na jutu la a la. Ning i ye tuloo maa, i ko i ka i fango le koyindi wo to, ite maarii jututa Alla Tallaa le la daariñaa la, adung wo mu maasiibe baa le ti. Alla ye ite daa ñaameng, ite mang Alla jayi noo. I ko, i mang lafi wo la, wo mu sondome naasoo le ti. Ning i ye tulu-wo-tulu maa ka i fang koyindi a la, i keta ñaa-wo-ñaa, Moofingo dorong ne mu i ti. Baraka te moo la, meng ka a fang yelemandi ka bo Alla Tallaa ye a daa ñaameng fo ning a ye a fang batandi dorong. Aning kodi kasaaroo le mu, kaatu ning i ye i dahaa tulu maa la waatoo meng na, i si seyi i ñaama. Heesaloo mang beteyaa, a ka bataakuu jamaa le samba nang hadamadingo kang. Foloo-foloo ning i ka heesaloo maa, a si i balajaatoo tiñaa. A ye a manendi fo labango ning moo kendoolu ye i je, ì si jutu i la. A si i la hadamadingyaa buuñaa bee tiñaa. Moo-wo moo ning moo kendoo le mu, ì te i buuñaa la adung ì te i muta la feng ti ning i dunta kafoo kono. I si moolu toora heesali tuloo ñing nooroo la, a ka sunkang ne. Ñing bee mu kuu jawu baa le ti. Heesaloo maa mang ke daajika kendoo ti. A ka tiñaari baa le saabu nang dindingolu ye, mennu be naa ke la keebaalu ti saama. Dindingolu mu koroosilaa le ti. Ning ì ye alifaa je kuwo meng na, a ka a miira le ko, wo beteyaata le, adung ì ka bula wo le nooma ning alifaalu ka heesaloo maa dindingolu ñaa la. Itolu be a miira la kuu kendoo le ti. î fanaalu si naa wo siloo nooma, adung wo si naa bataa kuu jamaa wuluu noo le jaatakendeyaa la karoo la, aning hadamadingyaa buuñaa la karoo la. I be kodoo meng dung na heesaloo kunna, i te wo ke la i dingo la karango warang ka i la haajoo topatoo wo kodoo la, janning i be taa a fayi la ñaamoo kono. M baading Moofing musoolu, fo ali jututa Alla Tallaa la daariñaa le la bang? Wo mu maasiiboo le ti ning i ye heesaloo maa, wo ye ñing ne yitandi ko ite mang lafi Moofingyaa la, wo mang beteyaa. Moofingo te ke noo la Tubaaboo ti, hani i si koyi i te ke noo la Tubaaboo ti. I buka koyi, i buka fing. M baading Moofing musoolu, ali fata heesali maa la. A ka kuurango le saabu.                 Abu Marong, ka bo Jambur saatewo to Kana jutu Alla la daaroo la Lung doo, n naata Kibaari Kayiti kotoolu karang, nga Abu Marong na safeeroo heesali maa la kuwo to tara jee. A diyaata n ye baake fo n lafita ka a ke ñing kayitoo bala kotenke, fo moolu bee si a karang. A la kumoolu kono, kuma doo ye n sondomoo maa, biring a naata ñing safee ko: “Kana jutu Alla la daaroo la!” Lung doo, n naata Indonesiya siyo doo la kuwo karang. Wo moolu la aadoo to, ning Alla ye kewo minjiyo dooyaa, taalaa la musoo ñanta a fango bulukondingolu kuntu la le, ka a la niikuyaa yitandi moolu la. Ning a ye kiling kuntu, wo kaañanta le, bari ning a ye fula warang saba kuntu, a keta horomamoo le ti, kaatu moolu be a muta la musu kendoo le ti, adung a ye horomoo dii a wululaalu la kaabiiloo fanaa le la. Ning a ye a tara, a mang feng kuntu, moolu ka a muta jutunnamoo le ti, meng nene mang a keemaa kanu a ñaama. Ngà a je le ko, wo musoo ye meng ke, a ka a ke a la musuyaa hakoo le kamma, bari m`buka a fo, a ye a diyaakuyaa ke. Wo kamma la, ning ñing moo siifaa sawunta wandi bankoolu to, ì mang a tuumi a fango bulukondingolu la kuntoo la. Hani wo, ning moo-wo-moo ye feng ke a dingolu la, meng ning bankoo la luwaa mang taa ñoo la, ì ka wo maarii samba kiitiyo ñaatilingo la le. Ñing kuwo ka ke moolu la aadoo le kamma la, ì ka a fo meng ye ñaakaaboyoo, kaatu banku jamaa maralilaalu ka ñing ne bambandi ko, dindingolu buka ì fangolu tanka noo. Mennu taata manee, adung ì dunta bataa kono ñing siloo la, ì mang kontaanoo soto, bari ì ko, wo bankoo mang luntangolu jiyaa, kaatu ì mang wandi aadoolu horoma. Saaying, n`si mung ne ke? N na miiroo to, n`si Alla la kumoo koroosi, ngà muta a ñaama, kaatu Alla mu kiling ne ti. Ning ngà a la kumoo kummaayandi n`na aadoolu ti, ñoomoyoo ning kayiroo be sabati la duniyaa kono jang ne, adung taamoo fanaa be sooneeyaa la le. Ali ì miira kuu-wo-kuu la wo ñaama: Fo heesali maa le mu, warang bulukondingolu kuntoo, ñaakaboyoo le mu, warang jaakalikuu jamaa, mennu be siyaa kang Tubaabu bankoolu kang taaring. Tooñaa, a be safeering Tawuraatoo le kono daaroo la kuwo to ko: Alla ye a je ko, a ye fengolu mennu bee daa, beteyaata baake le. (1 Musa 1:31) M`balajaatoo beteyaata le, Alla ye a karafa m`ma fo n`si a la soori fengo topatoo a ñaama: Suufoolu, m`buka mennu la kuwo kummaayandi, n`ka wolu le topatoo beteke, adung suufoolu mennu jewo si ke malukuwo ti, n`ka wolu le sutura kendeke. (1 Kor. 12:23) Wo to, m`baloo bee seneyaata le, adung suufoolu bee kummaayaata. Kewo ñanta a futuu musoo la futuwo ñantoolu bee timmandi la le, adung musoo fanaa ñanta wo le ke la. Musoo mang kango soto a fango balajaatoo kang, bari a keemaa le ye a soto. Wo ñaa kilingo la, kewo mang kango soto a fango balajaatoo kang, bari a la musoo le ye a soto. (1 Kor. 7:3-4) Tooñaa, a mang ke ko, musoo dorong si a keemaa seewondi, bari kewo fanaa ñanta a la musoo seewondi la le, bari kuu-wo-kuu ñanta ke la horomoo ning buuñaa le kono, fo n`na kuwolu bee si Alla horomandi. Maariyo ye hiinoo ning barakoo dii n`na le ka bo ning m`baloo fanaa la: Baloo mang dedaa laañooyaa tulungo ye, bari a dedaata Maariyo le ye, adung Maariyo be baloo ye le.  (1 Kor. 6:13) Allamaa, Alla la kayiroo ning kanoo ye tara ali fee. Ali a baraka.    Kaliilu Koli warang Jouni Jaakkola 16.4.2008 Tulumaa fengolu ning londoo Kabiring Kambiya bankoo la peresidango, Yaayaa Jamme, be diyaamu bankoo la dibitee bungo daayeloo to, ñing Epireli karoo kono, a ye ñing ne fo bankoo la tulumaa fengolu la kuwo to ko: “Kolongo meng singo feeroolu be laaring ka a je, ñing tulumaafengolu be ñaameng bankoo kang, naafa kuwo doo sotota jee le, bari a be long na jaari le, ning Alla sonta.” Ñing tulumaa fengolu la kuwo, peresidango fango ye meng toolaa “Prospect Alhamdulilaahi” la, a kuwo kankulaata sanji saba ning too le koomanto 2005 sango la. Peresidango la wo diyaamoo to, a ye Kambiyankoolu hakiloo bulandi ñing na ko, ñing bunafang feng siifaalu te nafaa soto noo la londintangyaa kono. Ñing kumoo mu tooñaa koyoo le ti. Wo kamma la, n fanaa lafita a kuwo bambandi la le ning kuwo le la meng sotota: Sanji tang luulu koomanto, Tayiwan (Taiwan) ning Konko (Congo) bankoo kaañanta fuwaareyaa ning ñaatotaa la le. Konko bankoo ye tulumaa fengolu jamaa le soto, aning bankukono neemafengolu. Wo kamma la, n`na miiraloo to, Konko bankoo le ñanta ke la banku fankamaa baa ti duniyaa kono bii. Tayiwani bankoo mang wolu doo-doo soto, adung moolu la miiraloo to, wo ñanta ke la fuwaare bankoo le ti. Bari bii, Tayiwani keta bankoo le ti, meng ye fankoo soto baake fo a ka deemaaroo dii banku jamaa la, sako Moofinduu jang. Bari Konko bankoo be fuwaareyaa le kono hani saaying. Mung kuu le ye ñing saabu? Feng-wo-feng mang a saabu, bari lundoo! Tayiwani bankoo kang, moolu ye ì ñaa tiling karango dorong ne la, adung ì la londoo ka lafaa ka bo jamaani ka taa jamaani. Ñing joorang baa meng mu hadamadingo hakiloo ti, wo le ye a tinna, ì ka masingolu dedaa noo, aning joorang koteng jamaa, mennu ka ñing tulumaafengolu dookuu banku kotengolu kang. Ning i ye a juubee, bankoolu mennu ye wo tulumaa fengolu soto, wolu jamaa mang ke bankoolu ti, mennu ye fankoo ning yiriwaa soto baake. Ì bankoolu la tulumaa fengolu te nafaa soto la, ning moolu le mang soto, mennu ye masingolu funtindi ñing duniyaa kono. Jenereetoolu, motoolu aning kuluntiilaalu, mennu ka moolu deemaa ì la taa ning naa to taaring, ñinnu le mu nafaa fengolu ti tulumaafengolu la kuwo to, hadamadingolu hakiloo ning ì la londoo ye mennu dedaa. Alla ye duniyaa ning a la neema fengolu dedaa le, janning a be hadamadingo dedaa la. Biring a ye hadamadingo dedaa daaroo tili wooronjango la, a ye a ning a hakiloo le dedaa, a ko, a ye mara duniyaa ning a kono-kono fengolu bee la. Wo to duniyaa ning ntolu hakiloo bee mu feng ne ti, meng karafata ntolu la, adung kiitiilungo la, m`bee be loo la Alla ñaatilingo la le ka m`baluuñaa saata a ye. N`ka kuwolu mennu ke ñing duniyaa kono, wolu ka tara laaring n`dingolu fanaa kang. N`ka kuwolu mennu ke ñing duniyaa kono, wolu ka tara looring n`na laakira kuwolu fanaa kang ne. N`ka kuwolu mennu ke ñing duniyaa kono, ali ngà ì ke ka horomoo dii Alla la, meng ye n`hakiloo ning naafuloolu karafa m`ma.                   “Kaliilu Koli” warang Jouni Jaakkola le ye ñing safee 20.02.2008 Karambaliyaa keloo Mung ne si karambaliyaa kele bankoo kang? Ngà long ko, kele mang dii, bari n` si fanka. Tooñaa-tooñaa, moo te taa noo la londoo kooma, bankoo te semboo soto noo karambaliyaa kono. Londoo dung te sabati noo la, a ye yiriwaa ning a mang safee. Karango daa koleyaata baake. Ning karango daa mang diyaa, karambaliyaa mu i kaloo le ti.         ”Kung be kang na loo le to,         duniyaa be karannaa loo le to.” Keebaa Faatii le ye ñing safee 20.02.2008 Fondinkewolu la Tubabuduu taa Fondinkewolu la Tubabuduu taa ka yiriwaa jamaa le naati bankoo kang. Ning i ye a koroosi, sang-wo-sang, Tubaabuduu taalaalu ka meng dundi bankoo kang, a ka siyaa baake le. Wo kamma la, doolu fanaa ka hamoo soto ka taa. Bari m be n fango yaamari la aning m baadinkewolu ko, n`si kata kuwo bee ke ka taa Tubaabuduu, bari a kana jari moo ye ka taa ning duuma siloo la. Tooñaa, moolu ka taa ning duuma siloo la le, i ka mantaabengo soto ka dung Tubaabuduu, bari mantaa buka bemg moo bee ye. Ning moo keme le ka taa ning duuma siloo la, meng ka ka naa ka dung, wo ka ke dantang ne ti. Wo to ì bee ka kasaara baa kono. Moolu ka ning ne fo ko, ñing meng na waatoo mang sii, wo buka faa. Tooñaa le mu wo ti, bari kuu-wo-kuu, ning a si moo toora warang a si a faa, ning i ye wo ke i ye, meng soto jee, i fango le wo ñini! Tubaabuduu taa dammaa buka moo ke naafulutiyo ti. Moolu be jang ne, ì nene mang taa Tubaabuduu, bari ì naa mang bo Tubaabuduutaalaalu fee. Wo to moo, i ye i harijee batu fo a ye naa. Moo-wo-moo, janning i be faa la, i be i harijee soto la le. Wo to ali, m`bee ye wo batu fo a ye naa. Bataa be ke la le, bari a labango be ke la kayiroo le ti. Mandinkoolu ko: “Alla muta duwoo ka bataa le, bari a buka buwoo domo.” Demboo Jaata le ye ñing safee 10.10.2007 Fo moo ning saa si tara noo ñoo kang kayiroo kono bang? Ntolu mu ñing internet-sayitoo tembendirilaalu ti. N`ning saamutalaa la kacaa ye a tinna le, n`ka yinkaroo ke ñing kuwo la ko, mung ne ye a tinna moolu ka saalu kong, ning ì kummaayaata duniyaa kono, aning ì ka moolu la senefengolu tanka tiñaaroo ma. Moo doo fanaa ye i miira ñing na ko, fo a si ke diinoo la kuwo ti bang, sako kiristiyaanoo, kaatu Bayibuloo ko le “saa le feereta daafengolu bee ti nung naakoo kono.” Adung ate le ye Adama ning Hawa marisa nung ka yiroo domo, Alla ye meng haraamuyandi. Wo to le Alla ko: I la ñing kuwo kewo kang, i keta dankatoo ti daafengolu bee kono, i be kali la kuruntu la i konoo le kang, bankoo le be ke la i la domoroo ti i la baluwo bee. M be jawuyaa juloo le dung na i ning musoo teema, ka taa fo i koomoo aning a koomoo. A koomalankoo be dori la i kungo kang, i fanaa be a king na a tonkolingo to. Alla la ñing kumoo safeeta Tawuraatoo le kono, Annabilayi Musa la kitaabu foloo. Ñing kitaaboo foloota Alla la daaroo le fango la. Alla la daafengolu daaring koolaa, aning yiroolu, a fango ko le, a bee beteyaata le. Ì bee mu hadamadingo la nafaa le ti, adung feng mang tara kering nung Edeni naakoo kono, hadamadingo si sila meng na. Bari meng ye hadamadingo neenee ka a suuñaa, wo mu Seetaanoo le ti, meng ye saa mulungo taa. A mang ke saa ti, bari ka bo wo waatoo la ka naa fo saaying, moolu ye saa kong ne. A mang ke diinoo la karoo dammaa ti, bari hani diinantangolu ning jalang batulaalu fanaa ye saa kong ne. Wo kamma la, ngà a je le ko, Alla la kumoo mu badaa-badaa kumoo le ti. Tawuraatoo diita Yahuudoolu le la, sanji wuli saba keme naani koomanto keñewuloo kono, biring Musa ye ì bondi Misira bankoo kang nung ka tanka Firawo na la marali kolengo la ì kang. Wo waatoo la, moolu mang a long foloo, meng be bo la musoo bala ka saa kungo dori. Bari kabiring Yeesu naata ñing duniyaa kono, a ye Alla la kibaari betoo le samba nang, meng mu Linjiiloo ti, ka Alla la kanoo yitandi. Bitung lannamoolu naata ka fahaamuroo ke wo kumoo kotoo la. A mu mansaaloo le ti ka a je ko, wo waatoo fango le la Alla ye Yeesu tombong ka naa Seetaanoo semboo tiñaa ñing duniyaa kono. A faata duniyaa moolu bee le ye, “fo moo-wo-moo, meng laata a la, a te kasaara la, bari a si badaa-badaa baluwo soto.” Bayibuloo kono, ngà a je le ko, Yeesu taata Alla le yaa a la wuloo koolaa saayaa kono, bari a be naa muru la nang ne kotenke kiitiyo waatoo la. Moolu mennu be kiisa la, wolu be baluu la duniyaa kutoo le kono ko Edeni naakoo be nung ñaameng, daameng hani jatoolu ning ninsoolu si domoroo ke ñoo la. Saayaa te jee, ñoo faa te jee, fo kayiroo dorong ko Annabilayi Yesaya ye Alla la kumoo safee ñaameng: Suluwo ning saajiiringo be domoroo ke la ñoo kang ne, jatoo be ñaamoo ñimi la ko ninsoo, kankango le be ke la saa la domoroo ti. Ì te mantoora ke la, ì te kasaarali ke la n na konko senungo bee kang.    Tawuraatoo mu kitaabu senungo le ti diina jamaa ye, baawo Yeesu ko le, ate naata le ka Musa la luwaa timmandi, a mang naa ka a buruka. Alikuraanoo fanaa diyaamuta Tawuraatoo la kuwo la le, kaatu Tawuraatoo le mu kitaabu senung foloo ti. Feng-wo-feng meng safeeta, a ñanta tara looring ate le kang. Alla Mansa Tallaa, a semboo warata le ka a fango la kumoo kanta, moo-wo-moo te a faling noo la. A ye ñing semboo soto le kabiring foloodulaa to, kaatu ate mu Mansoo le ti, meng buka faling, fo abadaa.         Kaliilu Koli ning Fadil Siise ye ñing safee 16.5.2007 Karandingolu la feeroo tiñaata Karandingolu mennu be n`na Musilimu Karambung Baa to, wolu le ye feeroo siti ka jerewo ke ka bo n`na karambungo to, ka taa fo Londoo Bundaa la koridaa baa to Aramisa lungo, lookung tambilaa. Bari teeroolu naata tiñaa, kabiring karambungo la alifaalu buloo siita kulloo leetaroo la, karandingolu be meng janjandi kang ì dammaalu kono. Kumoolu mennu be ñing leetaroo kono, wo le mu ñing ti: Alitolu karandingolu! Ñing mu kuma le ti, meng bota karandirilaa doo bulu karambungo to jang. Ning n`lafita karandiri soobewo la, karandingolu bee ñanta finti la le, ì ye taama fo Londoo Bundaa la koridaa baa to. Karandingolu bee be i deyi la jee, fo moo killing, meng be a fo la ko, ntolu suulata karandirilaalu la n`na karambungo to, fo n`si londi betoo soto. Wo kamma la m`be lafi la, ali ye kuu taamandi janning Mee karoo faadulaa. Ning wo nte, m`be kuu kiling ke la ñing kuu fuloo kono:   (1)   Ngà karambungo bee jani warang    (2)   ngà karambunto suutiyo muta, ngà a lipa. Kabiring suutiyo naata a kalamuta, a taata ka karandingolu sabatindi. Wo kamma la, feng mang ke foloo. Bari nte, men fanaa mu karandingo ñing karambungo to, n lafita ka moolu bee kalamutandi ñing kuwolu la. Kaatu ning ñing kuwolu te sooneeya la, jerewo si loo la, adung wo mu kuwo le ti, meng ka kasaaroo ning niitooroo saabu. Lamin Demba Muslim High School Siiñooyaa hakoo aadoo la karoo to Ning i ye a moyi siiñoo, wo le mu i ning meng be siiring, biring koridaa kiling fo ka taa kaabila kiling, wolu bee mu i siiñoolu le ti. Hakoo meng be i ning i siiñoolu teema, a kummaayaataa baake le adung a jarita hakilituu baa le la. Moo-wo-moo si a siiñoo la hakoo dii a la. Siiñooyaa hakoo mu meng ti, wo le mu ning doo ye kayira kuu soto, a siiñoo ye a muta a fee, ning a ye kayira tana fanaa soto, ali ye deng a la. Ning doo ye sotoo ke, adung a ye a long ko, a siiñoo mang feng soto, i ye a so doo la i la soto fengo to. A keta domori feng ne ti bang, warang kodoo, a beteyaata le. Ning i siiñoo saasaata, a be laaring, futa a la, i ye a kontong a la saasaa la, ali ye duwaa ñoo ye. Kaatu i fanaa si saasaa noo le, i si a je, a fanaa si naa ka futa i ma. A fele, ali la siiñooyaa diyaata, adung sobi te tara la ali teema. Ning feetoo fanaa be keering, fo kullii le mu bang, Bannaa Sali le mu bang, Sunkari Sali le mu bang, warang Kiriisimaasoo, i si futa i siiñoo ma ka a kontong. M baadingolu, ñing ne mu siiñooyaa hakoo ti.   Pa Jawura le ye ñing safee, ka bo Ñoomi Bakalaar Laahidoo Iburayima ye Kabiring malaayikoolu naata Iburayima yaa ka a kibaari ko, i be dinkewo soto la le, i ning i la musoo Saara, Iburayima naata i miira wo la, kaatu ate keebaayaata le, adung a la musoo Saara fanaa keebaayaata la le. Iburayima be sanji tang kononto le, a la musoo Saara fanaa be sanji tang woorowula le. Iburayima naata kontaani baake a la lunta¿olu la kuwo la, a ye saajiyo faa i ye, a ye a jani ì ye, fo ì si a domo, biring Iburayima dunta bungo kono. A ye a tara, ì mang suboo ñing domo, wo to le a naata a long ko, ñinnu mu malaayikoolu le ti. A naataa laahidoo ke ko, ning a ye dinkewo soto, a be sadaa bondi la Alla ye le. Kabiri¿ Iburayima la musoo Saara ye konoo taa, kari kononto koolaa a ye dinkewo wuluu. Ñing dinkewo, a ye a toolaa Isimayila le la. Wo naata ke a faamaa Iburayima ye kontaani kuu baa le ti. Bari kari dantang koolaa, a ye siiboo foloo soto ka bo Alla bulu, bari a mang a la siiboo fahaamu. Sanjii dantang koolaa Iburayima naata siiboo kotenke, fo siiñaa saba. Wo le to a naata a long ko, a ye laahidoo le ke nung, biring a ye kibaaroo soto ko, aning a la musoo Saara be dinkewo le soto la. Omaru Kamara le ye ñing taarikoo safee, ko a ye a karang ñaameng Alla la laahidoo Iburayima ye aning a dingolu Diinoolu si siyaa ñaa-wo-ñaa, bari Alla mu kiling ne ti, adung a buka faling. N teeroo Omaru Kamara la safeeroo ye n hakiloo bulandi laahidoolu le la, Alla ye meng ke Iburayima ye aning a dingolu. A kummaayaata baake le ka londi koyiringo soto wo kuwolu to, kaatu Alla ye a fo le ko, lannamoo-wo-lannamoo, meng ye a la laahidi foloolu muta ko ì be safeering ñaameng, a be ke la le ko Iburayima dingo, ñing laahidoolu be ke la a taa le ti fanaa. Iburayima mu taamanseeroo le ti lannamoolu ye, kaatu a ye Alla la kumoo muta le, Alla ye meng fo a ye ko, “Taa ka bo i la bankoo kang, i baadingolu yaa, i faamaa yaa, ka taa bankoo kang, m be meng yitandi la i la.”  Wo ñaa kilingo la, n`ñanta n`na kuwolu bee bula la le, ning wolu ning Alla siloo mang taa ñoo la. Iburayima ye a la aadoolu ning a baadingolu bee bula le, labango la, hani a dinkee kanuntewo, a pareeta le ka a bo sadaa ti Alla ye. Iburayima ñing dingo, a pareeta ka meng faa, a too mu Isiyaaka le ti. A mang ke Iburayima la dinkee foloo ti, bari a dinkee kilingo, a ye meng soto Saara la, a futuumusoo. A mu dingo le ti ka bo ning Alla la laahidoo la. A la wuluwo keta kaawakuu baa le ti, kaatu a wuluuta waatoo meng na, Saara ye sanji tang kononto le soto, a faamaa Iburayima fanaa ye sanji keme le soto. Iburayima ding foloo too mu Isimayila le ti.  Wo baamaa mang ke Saara ti, bari Saara la jommusoo le mu, ì ka a fo meng ye Hajara. Isimayila wuluuñaa keta teng ne: Alla ye Iburayima laahidi nung ko, a la bonsungolu be siyaa la baake le, a ko a ye ko, “Sango santo juubee, fo i si looloolu yaatee noo? I koomalankoolu be siyaa la wo le ñaama.” Bari Ibrayima ning Saara keebaayata le, ì mang dingo soto, bitung ì jikilateyita. Wo to le ì naata feeroo siti ka Alla la laahidoo timmandi siloo la, ì la aadoo ye a landi ñaameng. Hajara, Saara la jommusoo meng bota Misira, Saara ye wo le dii a keemaa la, ka dingo soto a ye. Hajara naata wo dingo wuluu a ye, adung Iburayima ye a toolaa Ismayila la. Biring Isimayila ye sanji tang ning naani le soto, Saara naata Isiyaaka wuluu. Sanji dantang ñaato a naata Hajara ning Ismayila bayi, a ko, “Ñing jommusoo dinkewo ning nte dinkewo Isiyaaka te keetaalaa ke la.” Ñing kuwo naata Iburayima niyo kuyaa baake, bari Alla ye a yaamari ko, a ñanta song na Saara la le. Biring Hajara ning a dinkewo taata, ì mang sabatidulaa soto. Bitung ì kumboota keñewuloo kono, bari Alla ye malaayikoo kii ì kang ka ì sabarindi. Malaayikoo ko ì ye ko, Alla ye ì la kumboo kango moyi le, adung a be neema la Isimayila fanaa ma le. Wo to Alla ye ñing dingolu bee le kanu ko a ye hadamadingolu bee kanu ñaameng.  Bankoo Alla ye meng laahidi Iburayima ye, a keta Isiyaaka ning a koomalankoolu la keetaa le ti. Alla ye a la laahidoo ñing seyinkang ne waatoo meng na, Iburayima pareeta ka Isiyaaka kanateyi Alla la yaamaroo kang. Alla naata saajiyo dii a la ka wo seyi Isiyaaka noo to. Wo keta lannamoo tooñaalu la taamanseeroo le ti, kaatu Alla be Yeesu Alimasiihu kii la nang ne ka a niyo laa moolu ye, ka duniyaa junuboo bondi. I si Iburayima la taarikoo karang noo Tawuraatoo le kono, Musa la Kitaabu Foloo, ka bo hijibu 12 ka taa hijibu 21. Wo mu Alla la Kitaabu Senungo le ti, meng foloota kitaaboolu bee kono. Alla ye wo dii hadamadingolu la kabiring sanji wuli saba keme naani koomanto ka a ke fondemango ti n`na diinoo ye. ”Kaliilu Koli” warang Jouni Jaakkola le ye ñing safee Taakaa la maasiiboo Taakaa la tiiñaaroo warata baake le, kaatu ning taakaa dunta wuloo kono, a ka yiri jamaa le faa, adung wo ka naa tiiñaari jawu baa le samba nang n`na wuloo kono. Jamaa-jamaa taakaa le ka yiri jamaa faa n`na wuloolu kono. Wo to ngà ke n`na wuloo kantalaa ti ning ngà moo-wo-moo je a ka n`na wuloo tiiñaa, ngà a dantee alikaaloo ye warang ngà a samba seefoo yaa. Ali, n`kana song wandi moolu ye n`na wuloolu tiiñaa. Ng A baraka. Amadu Ba, Ñoomi Madembakundaa Omaru Kamara Ali, ngà a kata ngà n`na luntangolu buuñaa M baading Mandinka kang moyilaalu aning a folaalu. A kummaayaata baake le ka luntangolu buuñaa, sako mennu bota ì la bankoolu kang. Bari koleyaa kuwolu doolu ka soto luntangolu ning ì jiyaatiyolu teema le. Bari n`ñanta a kalamuta la le ko, moolu mennu bota ì yaa, jamaa-jamaa londi ñinoo warang kodi sotoo le mang sooneyaa ì la bankoo kang. Wo le ka jamaa la taamoo saabu. M baadingolu, ali ngà a kata ngà n`na luntangolu buuñaa, kaatu ko jamaa-jamaa luntangolu le ka nafaa jamaa samba nang bankoo kang. Wo to luntangolu mu mutamoolu le ti. Ali n`kana luntangolu je, ngà a miira ko ì mang yaa soto. Moo-wo-moo ye yaa soto le. Bankoo la ñaatotaa ka sung luntangolu le la, bari a la koomataa fanaa ka sung luntangolu le la fanaa. Fadil Siisee       Fo Yeesu mu Alla dinkewo le ti bang? A be safeering Alla la Kitaabu Senungo kono le ko, Yeesu Kiristu bota nang Alla le yaa. Bayibuloo ye a yitandi ko, janning Yeesu be naa la ñing duniyaa kono, a be nung Alla Mansa Tallaa fango le fee, a nooramaa. Alla Mansa Tallaa naata Malaayika Jibirili kii musu tombondingo kang, meng mu Mariyaama ti. Hani Alikuraanoo (suuratul ”Al-Imran”, aaya 42-47), a ye a yitandi le ko, Yeesu mang faamaa soto duniyaa kono jang. Kaatu kabiring Jibiril funtita Mariyaama kang, a ko a ye ko, ”Alla neemata i ma le, i be konoo soto la le adung i be dinkewo le wuluu la. Mariyaama ye a ñininkaa, ”Wo si ke noo ñaadii le, nte mang kewo long?” Malaayikoo ye a dantee ko, a be ke la Alla la daaroo le ti, adung a naata ke wo le ñaama. Wo le ye a tinna Yeesu mang ke ”Hadama dingo” ti, bari Alla dinkewo le mu, kaatung ñing malaayikoo fango ye a dantee le ko, ”Wo le ye a tinna wo dingo, meng be wuluu la, a be kumandi la Moo senungo le la, Alla dinkewo.” (Luka 1:35 jiibee.) Saaying, ning nga Yeesu la kuwo juubee, a ye baa soto le. Bari a koyita le fanaa ko Yeesu, a nooramaa le bota Alla yaa. Ntolu Yeesu noomalankoolu mang a fo ko, Alla ye Mariyaama futuu le, Alla la kallankeeyaa tambita wo la le. Bari i ñanta a long na ko, Alla fango le ye a kumandi a dinkewo la, adung moo jamaa le seedeeyaata wo la. Foloo-foloo keta waatoo meng na, wo le mu kabiring batiseeta. Sango yeleta, Alla la Noora Kulingo jiita nang Yeesu kang ko puraa, adung kumakango bota sango santo, meng ko, ”Ñing ne mu n kanu dinkewo ti, n jusulaata meng na kuwo to baake.” Fulanjango mu, biring a taata konkoo kang duwaa la, a ning Pita, Yankuba aning Yohana. Musa ning Eliya funtita a kang jee. Wo to fanaa, minaayoo ye ì muuri. Kumakango bota minaayoo kono meng ko, ”Ñing ne mu n dinkewo ti, nga meng londi, ali i lamoyi a la.” Ntolu ka bula a la kibaari betoo le nooma. Ning i ye Alla la kitaaboo kono juubee, Yeesu Kiristu la kawandi jamaa kono, a ka a yitandi moolu la le ko, ate le naata ka duniyaa moolu kiisa ì la junuboolu kono. Adung Bayibuloo ye a tandi ko, a naata le ka faa ite, nte aning duniyaa moolu bee ye. A ko ning meng laata ate la, wo to i laata Alla le la, meng ye ate kii. Bari ning meng mang laa ate la, wo maarii mang laa Alla le la, meng ye ate kii. Adung wo kunnatoo la, wo mu badaa badaa yankankatoo le ti Jahanaba kono. Allamaa, Alla ye m bee tanka dimbaa maasiiboo ma, Amiini.      Bakari Caamu     Senelaa aning Dokitaroo - jumaa le kummaayaata baake? Biring dokitaroo ka jaararoo ke, senelaa fanaa ka senoo ke, hadamadingolu te baluu noo meng kooma. Bari mennu be laaring senelaa kang, wolu ye soosooroo ke le ko, ning senelaa mang senoo ke, hadamadingolu be faa la konkoo la le. Bari senelaa faasaarilaa ko fanaa, a mang beteyaa puru ka a fo, kañewo meng be senoo to, wo te booroo to. Senelaa ka foo a la senefengo la le ning samaa mang wara, aning fanaa ning samaa jawoo boyita fiifengolu kang, a ning foño jawoo. Labango la, tooñaa-tooñaa, senelaa ka fiifengo doolu sene, a mang ke ko meng a ka fiifeng betoolu le domo. Senelaa ka a la senefeng betoolu le waafi. A ka domoroo ke ko fuwaaroo. Fulanjango, mennu be laaring dokitaroo kang, wolu ko: Dokitaroo le ka baluu betoo ke aning fammajiyo. Dokitaroo ka hadamadingolu tanka kuurango la le koridaa kono aning bankoo bee kang, puru ì ka tara baluu kendoo kono. Dokitaroo ka hadamadingolu kendeyandi le, a ka ì soo semboo la ka dookuwo ke a ñaama ì la bankoo ye. Dokitaaroo le ka kisikisiroo ke le, meng ka kuurango saabu aning meng ka a jaara, ko meng kuurango meng be ko yelesiyaa, aning fanaa ka hadamadingolu tanka. Bari n naata moo jamaa soto, wolu ko dokitaroo kummaayaata senelaa ti. Ali a baraka. Lamin Demba      Luntangolu loodulaa jamaa la yiriwaa kono Luntangolu la loodulaa jamaa la yiriwaa kono, moo te wo la kummayaa dango fo noo la. Komeng m`bee, nga a long ñaameng. Duniyaa feng jamaa mu fula-fula ti. Luntangolu fanaalu ning ì jaatiyolu be wo le ñaama. Banku te ñing duniyaa le kono, bankoo meng ye yiriwaa soto, adung luntangolu daa mang bula a bankoo la yiriwaa dookuwo kono. Bari hani wo ñaa-wo-ñaa, luntangolu buka dahaa ning buuñaa soto noo ì jaatiyolu bulu, sako Moofinduu, a bee jawumaa Mandinkaduu. Luntangolu siifaa siyaata, aning ì ka bataa siifaa meng soto. Bari ka kumoo sutiyandi m be fannaa baa fula le maa la. Fannaa foloo, wo le mu moolu ti, mennu ka ì wuluu bankoolu bula aning ì wuluu saatewolu, ì la mecoolu ning fankoo keeñaa kamma, ka taa sii banku doo kang, ì si ì la mecoolu taamandi noo daameng sooneeyaa kono. Ñing luntang siifaalu la kummaayaata Kambiya bankoo la yiriwaa to. Misaalifee londoo bundaa, ning i ye a juubee, m`be ñing waatoo meng kono, a dango dooyaata karambungolu kono le. I be taa la karambungo meng to, i mang karandirilaa tara jee. Adung i ka mennu tara jee, jamaa mu luntangolu le ti. I ye a miira, m`be ke la nung ñaadii le, ning ñing luntangolu mang tara jang? Adung jaatakendeyaa bundaa be wo le ñaama, safaaroo, looroo aning fannaa jamaa. Bari n`ka luntangolu muta ñaadii le? Hee, n`ka a fo ko, ”î la bankoolu mang diyaa, wo le ye a tinna ì naata jang.” Warang, ”Ñing moolu lafita kodoo la baake le, wo le ye a tinna ì naata jang.” Warang ngà a fo ko, ”Ñinnulu mu tapalee moolu le ti.” A ning kuma jamaa . . . Fannaa fulanjango, wolu le mu moolu ti, mennu ye ì la wuluu saatewolu ning wuluu bankoolu bula ka taa bankoo kara doo la, warang ka sawung banku doo kang, baluwo si sooneeyaa daameng. î la kafundango bankoo warang saatewo la yiriwaa to, ì la kafundango ka mulung ne ko ì jaatiyolu, ì jaatiyolu buka yiriwaa dookuu ke ì kooma. î la bataadaa, ñing luntang siifaalu jaatiyolu ka nganiyaa jawuyaa jamaa le tiling ì la: î te song na, ì ye senebanku kende soto,. î te song na, i ye yirifee kende soto. Ning ì ye senoo ke daameng, ì la senefengo beteyaata, ì ko ì ye ko, ”Sanji tang saba kooma m` maamaa le ka jang dookuu. I si bo jang, m` be a dookuu la le jaari.” Ì te song na luntango ye ke ñaatonkoo ti, hani ning a ye ñaatonkayaa makaamoo soto. î si a fo ko, “ñing meng naata kunung”. î ñinata ko, ning wo maarii naata kunung, kununkoo le itolu fanaalu futata, kaatu ì ning bankoo mang dadaa ñoo la. Warang ì ye a fo ko, “Ning a duuta, ñinnulu be seyi la le, ì ye ntolu tu jang.” Fo ì mang a long ko, ning a duuta, hani ì mama keme le wuluuta dulaa to, ì buka sii noo jee.